Prikkelbare Darm Syndroom (PDS)

PDS komt in de Westerse wereld veel voor. In Nederland heeft tussen de 5 en 20 procent van de bevolking er last van. Vaak zijn de klachten langdurig (chronisch). Per persoon verschillen de klachten sterk. Vrouwen krijgen vaker de diagnose PDS dan mannen. De klachten beginnen vaak tussen de 15 en 25 jaar. Medisch gezien zijn de klachten niet ernstig, maar ze geven wel veel overlast in het dagelijks leven.

Hoe ontstaat PDS?

De precieze oorzaak van PDS is niet bekend. Waarschijnlijk gaat het om verschillende oorzaken, die samen de klachten veroorzaken. Wel is duidelijk dat er een probleem is met de beweging van de darm en/of een extra gevoelige darmwand.

Bekende oorzaken zijn:

• Problemen met de verwerking van prikkels in het maag-darmkanaal en mogelijk ook in de hersenen, waardoor u eerder pijn in de darmen waarneemt dan andere mensen
• Een darminfectie (voedselvergiftiging) die PDS ‘uitlokt’
• Onregelmatige en wisselende bewegingen van de darmen met als gevolg verstopping of juist diarree
• Verkeerde voeding (te veel of te weinig vezels, of eenzijdige voeding)

Stress, zoals emoties, spanningen en nervositeit verergeren de klachten vaak. Of stress de klachten ook (mede) veroorzaakt, is niet bekend.

Welke klachten veroorzaakt PDS?

Als u PDS heeft, is dat voor langere tijd (chronisch). Soms verdwijnen de klachten een hele tijd, om later terug te komen. Sommige mensen hebben elke dag veel klachten, bij anderen wisselt dit per dag of week. Vaak verergeren de klachten in periodes van stress of drukte. De volgende klachten van PDS komen vaak voor:

Buikpijn en/of buikkrampen

De pijn zit vaak onder in de buik of rond de navel. Soms straalt de pijn uit naar de rug of de zij. De pijn is er meestal overdag en voelt aan als ‘zeurend’ of fel (hevige pijnscheuten). Bij sommige mensen verergeren de pijnklachten na de maaltijd. Na ontlasting of na het laten van enkele winden verminderd de pijn vaak. Soms is een buikpijnaanval zo hevig, dat het lijkt op een gal- of niersteenaanval.

Problemen met de ontlasting: diarree of verstopping

Bij diarree is de ontlasting dun of soms zelfs waterdun. Vaak komt de aandrang om te poepen heel plotseling en is het moeilijk om de ontlasting dan nog ‘op te houden’. Bij verstopping is de ontlasting hard en kost het moeite om de ontlasting uit de darm te persen.

Opgeblazen gevoel en opgezette buik

Door PDS ervaart u vaak een opgeblazen gevoel in de buik en kan de buik ook dikker worden (opzetten). Dit geeft klachten zoals opboeren, winderigheid, gerommel in de buik en buikpijn.

Andere klachten

PDS geeft ook klachten die niet direct over de darmen gaan. Zoals: moeheid, maagklachten, brandend maagzuur, hoofdpijn, pijn in de rug en pijn bij het vrijen.

Ik vermoed dat ik PDS heb, wat nu?

Als uw klachten al wat langer duren en u denkt dat het PDS is, is het advies contact op te nemen met uw huisarts. Let goed op welke klachten u precies heeft. Heeft u bloed bij de ontlasting, dagenlang ernstige diarree, onverklaarbaar gewichtsverlies of koorts? Die klachten horen niet bij PDS. Neem in dat geval contact op met uw huisarts. Dat advies geldt ook als u ouder dan 50 bent en ziet dat uw ontlasting plotseling van kleur of samenstelling verandert.