Prostaatkankerzorg in ontwikkeling

Uroloog Michiel Arnolds verduidelijkt: “Door verbeterde onderzoeksmethodes kunnen we steeds nauwkeuriger vaststellen of er prostaatkanker is. Het voorkomt onnodige behandelingen en daarmee onnodig risico op complicaties en bijwerkingen. Is er toch een behandeling nodig? Dan zorgen vernieuwde operatietechnieken ervoor dat de kans op impotentie en incontinentie naderhand kleiner is.

Kleine ‘hapjes’

Over de verbeterde onderzoeksmethode zegt Arnolds: “Vóór we onderzoek doen, maken we nu eerst een MRI-scan. Het MRI-onderzoek wordt steeds beter. Zien we geen aanwijzing voor een kwaadaardigheid, dan doen we geen belastend onderzoek, maar houden de patiënt goed in de gaten. Zien we wel een aanwijzing, dan namen we via de endeldarm kleine ‘hapjes’ (biopten) uit de prostaat. Via de endeldarm kun je slechts een deel van de prostaat bereiken. Daarom is er een nieuwe methode ontwikkeld: transperineale biopsie. We nemen de biopten via een naald door de huid tussen balzak en anus (perineum). Voordeel van deze methode is dat het goed te verdoven is, je overal in de prostaat biopten kunt nemen en dus minder mist en het infectiegevaar aanzienlijk minder is.”

Gericht en veilig

“Bovendien”, vervolgt Arnolds, “levert dit onderzoek nauwkeurigere uitslagen op. Daardoor weet je precies waar de kwaadaardigheid zich in de prostaat bevindt en kun je gericht en veilig opereren. Daarmee is er de kans op plas- en erectieproblemen na afloop veel kleiner. Ook de nieuwe PET/CT-scanner die Gelre ziekenhuizen in 2019 in Apeldoorn in gebruik heeft genomen, helpt mee in de onderzoeksfase. Hiermee kunnen we bij patiënten met grotere zekerheid beoordelen of er uitzaaiingen zijn. Zo besparen we hen de belastende operatie waarvan we weten dat die geen effect zal hebben.”

Da Vinci robot

Arnolds benadrukt dat een operatie niet de enige behandelmethode is: “Radiotherapie, waarbij kwaadaardige cellen worden bestraald, speelt ook een grote rol bij de behandeling van kanker. Als urologen werken we daarbij samen met de radiotherapeuten van de radiotherapiegroep zowel in Deventer als in de pas geopende Gelre dependance in Apeldoorn.” Wordt er wel geopereerd, dan gebeurt in de regel met de Da Vinci robot. Arnolds benoemt een paar voordelen: “Er zijn slechts kleine snedes nodig om hetzelfde resultaat te bereiken als met de traditionele ‘open’ prostaatoperaties. Dat geldt overigens ook voor operaties bij kwaadaardigheden in de nieren. Met de robot is er een kleinere wond, waardoor het herstel sneller gaat. De patiënt is korter in het ziekenhuis en kan daardoor snel weer de normale dagelijkse activiteiten oppakken.”

Samenwerking in de regio

Voor meer kwaliteit in urologische oncologie investeert Gelre ziekenhuizen niet alleen in materialen en technieken. Er is ook een intensieve en effectieve samenwerking in de regio met Deventer Ziekenhuis en Isala in Zwolle. Arnolds: “Door krachten te bundelen kunnen we samen beter worden. Zo zijn de prostaat- en blaasoperaties gecentraliseerd in Zwolle. In Deventer doen we de gedeeltelijke nieroperaties, waarbij we een kwaadaardigheid uit de nier verwijderen, maar de nier laten zitten. In Apeldoorn gebeuren de nieroperaties van de grotere tumoren waarbij een gedeeltelijke verwijdering niet haalbaar is. Door de centralisaties verrichten de gespecialiseerde urologen meer operaties. Je kunt je voorstellen dat in een jaar meer dan vijftig prostaten opereren per uroloog of tien, direct invloed heeft op hun kennis en kunde. En dus op de kwaliteit van hun prestaties. Al onze patiënten in de regio Apeldoorn-Deventer-Zwolle kunnen hiervan profiteren.”

Lees ook het ervaringsverhaal van patiënt Teunis, die een prostaatkanker-operatie met de Da Vinci robot kreeg.